Journal Club deel III
Deze Journal Club heeft drie doelstellingen:
De oorspronkelijke artikels en de duidingsartikels die we tijdens deze Journal Club gebruiken zijn terug te vinden in volgende tabel. Ofwel maak je deel uit van een groepje dat doelstellingen 1 en 2 moet realiseren, ofwel maak je deel uit van een groepje dat doelstelling 3 moet realiseren.
Voorbereiding van de presentatie van het origineel artikel (doelstellingen 1 en 2):
Concreet bereiden jullie SAMEN de presentatie van het wetenschappelijk artikel voor op basis van de negen stappen zoals in Journal Club I en II.Tijdens de presentatie hiermee beginnen kan helpen om de luisteraars meteen te boeien voor het onderwerp.
Bijvoorbeeld: "Tijdens één van de lessen vertelde de prof. dat aspirine steeds in secundaire preventie na een myocardinfarct moet opgestart worden" OF: “Een gezonde man van 75 jaar met een myocardinfarct in de voorgeschiedenis kwam op consultatie en ik vroeg me af of het nuttig zou zijn om een aspirine aan zijn behandeling toe te voegen…”
Opmerking: Hou het kort, het is bijvoorbeeld niet nodig om een
volledige richtlijn te citeren.
Stap 2: Geef meer details over alle componenten van de onderzoeksvraag.
Voor interventioneel onderzoek is het belangrijk om de onderzoeksvraag uit te drukken als PICO-vraag:
|
P
|
aantal geïncludeerde patiënten, gemiddelde leeftijd, relevante patiëntkenmerken (zoals eerste-of tweede/derdelijnspopulatie; comorbiditeit,...), exclusiecriteria |
|
I
|
meer info over de behandeling (posologie,…) of de indextest (afhankelijk. van het type onderzoek) |
|
C
|
meer info over de alternatieve behandeling (posologie,…) of de referentietest (afhankelijk. van het type onderzoek) |
|
O
|
primaire en secundaire uitkomstmaten |
Een PICO-vraag sluit meteen goed aan bij de praktijk. Luisteraars zijn tijdens hun klinische praktijkvoering misschien al met dit probleem geconfronteerd geweest en hebben misschien ook al een PICO-vraag opgesteld als leidraad om te gaan zoeken in de literatuur.
Stap 3: Bepaal het belang, de relevantie, de context van de onderzoeksvraag.
De "Introduction" en sommige stukken van de "Discussion" van het artikel kunnen hierbij inspirerend werken.
Bijvoorbeeld: “Wat is de prevalentie/incidentie van dit probleem in
de huisartsenpraktijk?” OF “Bestaat er over dit probleem een
richtlijn voor huisartsen (EBM Practice Net, Domus Medica,
NHG-standaarden ) en wat zegt deze richtlijn over dit onderwerp?”
Stap 4: Beschrijf de studie.
Naar analogie met de manier waarop we een casus voorstellen (standaardbeschrijving van de patiënt (bvb. een gezonde man van 75 jaar) en van de hoofdklacht (bvb. pijn op de borst)) proberen we het opzet van de studie op een gestandaardiseerde manier te beschrijven:
Stap 5: Stel enkele kritische vragen over de methodologische zwaktes en sterktes (interne validiteit) van deze studie?
Het is hierbij vooral belangrijk om aandacht te hebben voor methodologische fouten die het resultaat beïnvloed hebben, die dus voor bias gezorgd hebben. Verdwaal dus niet in het statistisch gedeelte van de studie! Onthou: ‘‘Statistics are a tool while study methods rule!’’
Geef gefundeerde kritiek op:
Wat zijn de specifieke methodologische valkuilen bij een observationeel onderzoek?
Wat zijn de specifieke methodologische valkuilen bij een RCT?
Wat zijn de specifieke methodologische valkuilen bij een meta-analyse?
Stap 6: Vat de belangrijkste resultaten samen en vraag je af of ze een antwoord geven op de onderzoeksvraag.
Geef vooreerst de resultaten op de primaire uitkomstmaat.
Geef eventueel ook de resultaten van enkele relevante secundaire uitkomstmaten.
Als je de resultaten citeert, vermeld dan steeds (indien aanwezig in de oorspronkelijke publicatie) het betrouwbaarheidsinterval en eventueel ook de p-waarde. Een resultaat dat niet gecontroleerd werd met een statistische toets heeft eigenlijk geen waarde, aangezien men de statistische significantie niet kan controleren.
Op de website vind je meer uitleg over de uitdrukking van resultaten in diagnostisch onderzoek, observationeel onderzoek (cohortonderzoek, case-control onderzoek) en interventioneel onderzoek (RCT, meta-analyse).
Belangrijk is om te beseffen dat een statistisch significant resultaat niet altijd klinisch relevant is!
Bijvoorbeeld: Er is een statistisch significante daling van de mortaliteit maar uit de absolute cijfers blijkt dat de NNT meer dan 500 en de NNH slechts 420 bedraagt…
Het is dus zeer belangrijk om in deze stap goed af te wegen of de voordelen van een behandeling opwegen tegen de eventuele nadelen!
Zie ook: methodologisch artikel in Minerva.
Stap 7: Kunnen de resultaten toegepast worden op de
huisartsenpraktijk (externe validiteit)?
Met andere woorden: "Zijn de patiënten (zowel in- als exclusiecriteria zijn bepalend) of de setting niet te verschillend van de huisartsenpraktijk opdat de bevindingen van deze studie in de eerste lijn gebruikt kunnen worden?"
In deze stap komt de wisselwerking tussen de arts als wetenschapper en de arts als clinicus het duidelijkst aan bod!
Stap 8: Biedt het resultaat van de studie een praktisch antwoord op de casus of de vraag waarmee je begon?
Pas de studieresultaten toe op jouw casus of jouw vraag.
Zal deze studie jouw beleid (tijdens de stage) beïnvloeden?
Met welke vragen blijf je nog zitten? Waar moet volgens jou nog meer onderzoek naar gebeuren?
Stap 9: Giet de voornaamste bevindingen in een powerpoint.
Als tussenstap kunnen jullie eventueel gebruikmaken van het geijkt documentTerug naar het begin van deze pagina
Voorbereiding van de
feedback op de presentatie van het oorspronkelijk artikel
(doelstelling 3):
Concreet bestuderen jullie SAMEN op een zeer grondige manier het duidingsartikel, zowel de methodologische beschouwingen, als de interpretatie van de resultaten, als de toepassing van de resultaten in de praktijk.
Zorg dat jullie álles begrijpen wat vermeld wordt bij de methodologische beschouwingen. Jullie moeten de gebruikte begrippen in jullie eigen woorden kunnen formuleren. Raadpleeg eventueel de woordenlijst van Minerva of de uitleg op de website.
Denk grondig na hoe de duiders de resultaten interpreteren. Koppel hierbij eventueel terug naar de samenvatting van de duiding of naar het oorspronkelijk artikel.
Denk grondig na hoe dit artikel ons beleid als huisarts kan onderbouwen.
Terug naar het begin van deze pagina
Eigenlijke Journal club
Doelstelling 1 en 2: Voor de presentatie zelf verwachten we na een korte samenvatting van het artikel (maximaal een halve A4-pagina of één ppt-slide) jullie eigen bevindingen bij de methodologie en bij de resultaten van de studie (maximaal één A4-pagina of twee ppt-slides).Doelstelling 3: Tijdens de presentatie verwachten we onderbouwde feedback op de samenvatting, de bevindingen bij de methodologie en bij de interpretatie van de resultaten: Met wat zijn jullie het eens/oneens?; Hebben de duiders bedenkingen bij de studie die jullie collega's niet hebben?; Hebben jullie collega's bedenkingen bij de studie die de duiders niet hebben?
Iedereen die het artikel of duidingsartikel gelezen heeft moet evenveel aan bod komen !!!
Zowel tijdens de presentatie als tijdens de feedback moet er interactie zijn met alle deelnemers aan de Journal Club.
Terug naar het begin van deze pagina
Terug naar de startpagina van de website